17 Aralık 2021 Cuma

Efervesan Bir Para Birimi Olarak Türk Lirası

Mesainin bittiği şu anda asgari ücret 254$. Dün öğlen saatinde açıklanan ve cebinize 1 ay sonra girecek maaşınızdan 18$ daha eridi.


Bir kez daha tarihe not düşmek, günün birinde tekrar bakıp "Lan ne saçma sapan şeyler yaşamışız" diyerek geçmişi yad etmek için buradayım. Malumunuz, yaklaşık 40 yıl önce kefenini giyerek bu yola çıktığını defalarca belirten Sayın Cumhurbaşkanımız zaman içerisinde edindiği tecrübeler ve başarıların da verdiği cesaret ile adeta makineli tüfeğinin mermi şeridini koluna dolayarak düşmanlarının üzerine ölüm kusan bir Rambo gibi savaşıyor ABD, İsrail, PKK, şer odakları, dış mihraklar, Cehape zihniyeti, doğum kontrolü, ücretsiz otoyol, kâr eden kamu iktisadi teşekkülleri, nitelikli eğitim, basın özgürlüğü, kadın hakları, sınır güvenliği, tarımda sıfır dışa bağımlılık gibi ülkemizi bölmeye ant içmiş kavramlara karşı.

Farklı farklı pek çok cephelerdeki başarılarına karşın diz çöktürmekte zorlandığı bir büyük düşman var: Faiz lobisi. Ekonomi tarihine yön veren şahsiyetlerden Adam Smith'in en temel savı olan, tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde tarih boyunca isabeti gözlemlenen "Faiz sebep, enflasyon sonuçtur" söylemini ekonomimize uygulasa da haşmetli, heybetli, aslan yürekli Cumhurbaşkanımız'ın canhıraş çabalarını inatla baltalayan Merkez Bankası'nın başına atanan her candan dost iki günde amansız bir düşmana dönüşüyor ve çabaları boşa çıkarıyor; en güvendiği insanları hatta damadını ekonominin başına getirse bile kar etmiyor, etkinliğini ancak 90'lı yıllarda gazetelerin verdiği Ranbo bıçağı seviyesine indiriyor. Damat da olsa sonuçta eloğlu, güven olmaz tabi. Neyse; tüm bunlar ışığında iki cihan serveri, kainatın efendisi Sayın Cumhurbaşkanımız'ın faiz lobisine karşı verdiği savaşta ilk büyük zaferi olan asgari ücret zammına değinmek istiyorum.

Cumhurbaşkanımız Erdoğan, milyonlara tırnak yedirip volta attıran bir gerilimden sonra asgari ücreti 4250TL olarak ilan ettiğinde USD olarak 272,96$ ediyordu (16 Aralık 2021 - 15:35, 1$=15,5719TL). Akşam yastığa başınızı koyup "Ya biz bu maaşlarla nasıl geçineceğiz" diye düşünmeye başladığınızda ise 2$'ınız, yani 31,75TL'niz, başka bir deyişle maaşınızın %0,75'i, daha net bir örnekle 12,5 ekmek avuçlarınızdan kayıp gitmişti, tabii hala 2,5TL'ye ekmek bulabiliyorsanız (17 Aralık 2021 - 00:00, 1$= 15,6875TL). Aradan geçen 12 saatte ise kaybınız 13,89$, yani 227,9TL, yani maaşınızın %5'inden fazlası, tam 91 ekmek. Tabii ki bu absürt, anlamsız bir karşılaştırma; sonuçta maaşınızı dolarla almıyorsunuz fakat eğer dün saat tam 15:35'te 4250TL'niz ile dolar alıp bugün saat 12:20'de bozdursaydınız elinizde 4480TL, yani 230TL fazladan para olacaktı. İşte 24 saatten kısa sürede bu kadar fakirleştiniz, işte bir gün bile dolmadan Türk parası bu kadar değersizleşti. Ve eğer paranızın suya atılan bir efervesan tablet gibi eriyip gitmesine razı olamadıysanız, çoluğunuzun çocuğunuzun boğazından birkaç lokma daha fazla geçmesini istediyseniz, 91 tane ekmek alabilecek parayı sokağa atmaya yüreğiniz el vermediyse; Sayın Cumhurbaşkanımız'ın partisi AKP'nin Sayın Başkanvekili, Sayın Numan Kurtulmuş'un son derece isabetli tespitinde belirttiği gibi siz, ahlaksız birisiniz.

Asgari ücrete gelen bu tarihte görülmemiş zam Sayın Bahçeli'nin yüreğine su serpse de maalesef bazı acı gerçeklerden bahsetmek gerekiyor; sanki acı olmayan bir gerçeğimiz varmış gibi. Dün 272,96$'a karşılık gelen 4250TL olarak açıklanan asgari ücret bundan tam 1 ay önce de 272,96$ ediyordu fakat arada bir fark var; asgari ücret o zaman 2850TL'ydi (17 Kasım 2021 - 00:00, 1$=10,34TL). Yani ülke tarihimizde görülmemiş oranda yapılan bu zam bizi ancak 1 ay önceki refahımıza yeniden kavuşturabildi. Başka bir şekilde anlatacak olursam; tam da bir ahlaksız gibi 17 Kasım'da elinize geçen maaşın tamamıyla dolar alıp dün bozdurmuş olsaydınız zaten bu muhteşem zammı kendi kendinize yapmış olacaktınız. Kısacası siz siz olun, dolar alıp satarak kar elde etmekte Sayın Devlet Bahçeli gibi olun.(kaynak)

Sonuç olarak, görülmemiş maaş zamlarının 1 ayı ancak kurtarabildiği bu dönemi 1994 ve 2002 krizleriyle karşılaştırdığımızda ne kadar boş bir işle uğraştığımızı anlıyoruz; çünkü şu anda Cumhuriyet tarihinin en büyük kriziyle karşı karşıyayız ve "Eski Türkiye"nin aksine bu kriz beceriksizlik ve işbilmezlik ile değil; sebebini hepimizin bildiği ama dile getiremediği bir kötülük ile ortaya çıktı ve devam ediyor. Ocak 2021'de 386$ eden asgari ücretin Ocak 2022'de %50 zamla 272$'a yükselmesi, tesadüfen veya kazara elde edilmiş bir sonuç olamaz çünkü.

Mesainin bittiği şu anda asgari ücret 254$. Dün öğlen saatinde açıklanan ve cebinize 1 ay sonra girecek maaşınızdan 18$ daha eridi. (17 Aralık 2021 - 17:00, 1$=16,72TL) Tüm bunlarla birlikte Borsa İstanbul küçük yatırımcı için oldu Forsa İstanbul; aynı günde 2 kez devre kesti, dibin dibini gördü, manipülasyonla spekülasyonla itin köpeğin elinde oyuncak olan borsamızın amiral gemileri tam da cuma günü cızlamı çekti. Zenginler daha zengin oldu, küçük yatırımcının hayalleri kodamanların cebine doldu. Bu vesileyle önümüzdeki salı günkü dolar kuru da daha şimdiden tırnak yedirtmeye başladı; belli ki dolar 20'li yaşlarını hızlı yaşayacak.

Buraya kadar okuyanların cebindeki paranın durup dururken yok olmadığı günler dilerim.

10 Aralık 2021 Cuma

Takımlarımızın Avrupa Karnesi

Haydi Türk takımlarının son 10 yıldaki performanslarına üstünkörü bir bakış atalım. 


Neden mi? 

Çünkü paşa gönlüm öyle istiyor.

UEFA'nın sitesine girip kulüp puanlarına baktığımızda standart veri 5 yıllık olarak sunuluyor, ona da bakacağız ama önce bu yılın puanlarından başlayalım:


2021/2022

Bu yıl UEFA organizasyonlarında en çok puan toplayan takımlara baktığımızda ilk üç sırada 21 bin puanlı üç takım var: Bayern Münih, Liverpool ve Ajax. Yani üçü de birinci. Galatasaray şu ana dek topladığı 10 bin puanla 20. sırada; farklı bir şekilde söyleyecek olursak, kendisi gibi 10 bin puan toplayan AS Monaco, Eintracht Frankfurt, Bayer 04 Lev
erkusen, AZ Alkmaar, F.C. Copenhagen, Feyenoord, Borussia Dortmund, West Ham United FC ve FC Basel 1893 ile birlikte 19. sırayı paylaşıyor. Dilediğiniz gibi değerlendirin; Galatasaray Avrupa'da 19. da diyebilirsiniz, 28. de diyebilirsiniz.

Galatasaray'ın ardından gelen Türk takımı Fenerbahçe. 5000 puan toplayarak kendisiyle aynı puanı toplayan FC Dynamo Kyiv, Anorthosis Famagusta FC, FK Jablonec, Malmö FF, Tottenham Hotspur, AC Sparta Praha, FC Zorya Luhansk ve 1. FC Union Berlin ile birlikte 68. sırayı paylaşıyor (yine siz bilirsiniz, 76 da olabilir).


Sıradaki takım Beşiktaş. UEFA sıralamasında 4000 puanıyla KRC Genk, SK Rapid Wien, HJK Helsinki, Omonoia FC, Legia Warszawa, Royal Antwerp FC ve FC Flora Tallinn ile birlikte 77. ve 84. sıra arasında bir yerde.

Bu sezon ön elemelerde elenen Trabzonspor ve Sivasspor, kendileriyle birlikte bir sürü takımla beraber 2500 puanla 87. ve 108. sıralar arasında bir yerdeler.

Fenerbahçe grupta 6 maç yapmış, puanlar da almış ama verdikleri puan maç kazanamayan Beşiktaş'ınkinden 1000 fazla sadece. Eğer Fenerbahçe'yi aynı puandaki takımların en altında, Beşiktaş'ı da aynı puandaki takımların en üstünde gibi düşünürseniz 76. ve 77. sırada alt alta yer almış oluyorlar. Saçmalık.

Beşiktaş'ın kazandığı 4000 puan, Şampiyonlar Ligi gruplarına direkt katılım sağladığı için mi verilmiş, yoksa 3 kupadan birine direkt katılan her takıma mı 4000 puan veriliyor, onu anlamadım.

UEFA Avrupa Ligi ve Konferans Ligi elemelerine katılıma 2500 puan verilmiş. Galatasaray, Şampiyonlar Ligi ön elemesi oynadığı için 2500 puan aldı mı? Fenerbahçe grup katılımı için kaç puan aldı? Bunları bu sayfada göremiyorum.

Fenerbahçe ve Galatasaray'ın ön elemelerde kazandığı ve kaybettiği maçlar puanlama dışı bırakılmış. Yaptıkları maç sayısı 6 olarak görünüyor.

Puanlamada belirtilen ülke federasyonu katsayısı (Türkiye için 1140), kulüplerin yukarıda bahsettiğim puanlarının içinde mi yoksa ayrıca mı ekleniyor, bilemiyorum.


2017/2022

Son 5 yıllık süreçte, an itibariyle ilk üç sıra Bayern Münih (133 bin), Manchester City FC (124 bin) ve Liverpool (122 bin) şeklinde.

Bu süreçte en çok puan toplayan Türk takımı Beşiktaş (33 bin), 47. sırada yer alıyor.
    17/18: 19 bin - 18/19: 5 bin - 19/20: 3 bin - 20/21: 2 bin - 21/22: 4 bin


Beşiktaş'ın ardından gelen Galatasaray (27 bin), 54. sırada yer alıyor.
    17/18: 500 - 18/19: 8 bin - 19/20: 6 bin - 20/21: 2500 - 21/22: 10 bin


Bir sonraki Türk takımı olan İstanbul Başakşehir FK (25 bin), 61. sırada yer alıyor.
    17/18: 6 bin - 18/19: 2 bin - 19/20: 11 bin - 20/21: 6 bin - 21/22: 0


Fenerbahçe (14,500), 99. sırada yer alıyor.
    17/18: 1500 - 18/19: 8 bin - 19/20: 0 - 20/21: 0 - 21/22: 5 bin


Sivasspor (6500), 178. sırada yer alıyor.
    17/18: 0 - 18/19: 0 - 19/20: 0 - 20/21: 4 bin - 21/22: 2500


Trabzonspor (5500), 213. sırada yer alıyor.
    17/18: 0 - 18/19: 0 - 19/20: 3 bin - 20/21: 0 - 21/22: 2500

Listede, 1'er sezonluk performanslarıyla Alanyaspor, Yeni Malatya, Akhisar Belediyespor ve Konyaspor'a da rastlıyoruz.

17/18 sezonunda Beşiktaş hayvan gibi puan toplamış. Bu sezonda Avrupa'da en çok puan kazanan 17. takım olmuş.

18/19 sezonunda en çok puanı Galatasaray ve Fenerbahçe kazandırmış. Avrupa'nın en çok puan kazanan 41. takımı olmuşlar Olympiacos FC ve FC BATE Borisov ile birlikte.

19/20 sezonunun ülke açısından yıldızı Başakşehir olmuş. Avrupa'da 29. olmuşlar.

20/21 sezonu rezalet geçmiş. Yine en çok puan Başakşehir'den gelmiş. Avrupa'da 53. sırada yer almışlar.


2011/2021

Bu 10 yıllık süreçte sıralama şu şekilde:

1: Real Madrid (372 bin)

2: Bayern Münih (324 bin)

3: Barcelona (301 bin)

...

37: Beşiktaş (77 bin)

44: Galatasaray (70 bin)

57: Fenerbahçe (53,500)

103: Trabzonspor (32,500)

123: İstanbul Başakşehir FK (27,500)

Beşiktaş, 2016/2017 sezonunda 20 bin (UEFA Kupası çeyrek final) ve 2017/2018 sezonunda 19 bin puan (Şampiyonlar Ligi son 16) toplayarak muazzam bir ülke puanı katkısı yapmış. Bu süreçte sadece 1 kez Avrupa kupalarına katılamamış. 2013/2014 sezonunda ise puan katkısı 0 olarak gözüküyor (kupadan men). Galatasaray (Şampiyonlar Ligi çeyrek final) ve Fenerbahçe'nin (UEFA Kupası yarı final) 2012/2013 sezonunda topladığı 22 biner puan son 10 yılın rekoru. Bu süreçte Galatasaray, Avrupa kupalarına 2 kez katılamamış ve bir kez de ancak 500 puanlık katkı sağlayabilmiş. Fenerbahçe ise aynı dönemde 4 kez Avrupa kupalarına katılamamış ve bir kez de 0 katkı yapmış (kupadan men).


Sonuç:

  • İstatistiklere göre son 10 yılın Avrupa fatihi, burun farkıyla (%10) Beşiktaş olmuş.
  • "Ülke puanımızı rezil etti, Avrupa'da bilmem kaç maç kazanamadı" denilen Galatasaray, hem on yıllık hem de 5 yıllık istatistikte Beşiktaş'ın ardından ülkeye en çok puan kazandıran takım olmuş.
  • 2011-2021 arasında "ülke puanına katkı sağladığı sezon başına en çok puan getiren kulüp" Fenerbahçe olmuş (bkz: Fenerbahçe kırmak üzereyken tanımlanan rekorlar). 10 sezonun 5 tanesinde puan getirebilen Fenerbahçe, toplamda 53,500 puanlık katkı yaparak 10,700 puanlık bir ortalama tutturmuş.

    1. Fenerbahçe: 10,700
    2. Beşiktaş: 9,625
    3. Galatasaray: 8,750
    4. Trabzonspor: 5,416
    5. İstanbul Başakşehir FK: 4,583


  • UEFA'nın 2020/2021 sezonu başında hazırladığı istatistiğe göre Şampiyonlar Ligi ve Şampiyon Kulüpler Kupası tarihinin en başarılı kulüpleri Real Madrid (623 puan), Bayern Münih (511 puan) ve Barcelona (465 puan). En başarılı Türk kulübü ise topladığı 157 puanla 25. sırada bulunan Galatasaray. Fenerbahçe 84 puanla 50., Beşiktaş 73 puanla 60., Trabzonspor 27 puanla 118. ve Başakşehir 6 puanla 279. sırada yer alıyor. En çok forma giyen Türk futbolcu 74 maç ile Bülent Korkmaz, en golcü oyuncu ise 22 gol ile Hakan Şükür.

O kadar emek verdim. Umarım biriniz görürsünüz amk. 

Hayırlı işler.